ပန္းဆယ္မ်ိဳး(ျမန္မာ့ရိုးရာ)

ဒါေလးေတြက ငယ္ငယ္ကတည္းက သင္ခဲ့ၾက၊ သိခဲ့ၾကေပမယ့္ အခုခ်ိန္မွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုေမးၾကည့္ရင္ ေသခ်ာမသိၾကေတာ့ပါဘူး.. (လိုမွမလိုအပ္တာ.. ဟုတ္ဘူးလား.. :P)

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ရိုးရာေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ အင္တာနက္ကေန ရွာေဖြထားတာေလးကို ျပန္လည္ေ၀မွ်လိုက္ပါတယ္ဗ်ာ...။

'ပန္း' ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏ မူလဘူတ အရင္းအျမစ္မွာ `ပန္´ျဖစ္ေၾကာင္း စာေပပညာရွင္မ်ားက ေဖၚထုတ္ထားၾကသည္။ `ပန္´၏ အနက္အဓိပၸါယ္သည္ ဖန္တီးသည္။ ဖန္တီးခ်က္လက္ရာ၊ ဖန္တီးသူ ဟူ၍ သိရသည္။ အႏုပညာလက္ရာတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာရန္ ေတြးေတာၾကံစည္ရျခင္း က႑သည္ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာ ပန္းအလုပ္ ျဖစ္သည္ ဟုဆိုပါသည္။ “ပန္း”ဟု ပညတ္ေခၚဆိုၾကသည္မွာ မြမ္းမံျခယ္လွယ္ စီမံရေသာ သုခုမအႏုပညာ ပါေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သုခုမအႏုပညာကို တင္စား၍ ေခၚေၾကာင္း အခ်ဳိ႕ပညာရွိမ်ားက ယူဆၾကသည္။သုေတသီအခ်ိဳ႕က “ပန္”ဟု ေရွးကေခၚဆိုေသာစကားမွာ ပညာလုပ္ငန္း ဟု အဓိပၸါယ္ျဖစ္ေၾကာင္း တိဗက္ဘာသာ၊ တ႐ုတ္ဘာသာ၊ ခ်င္းဘာသာ စသည္တို႔ျဖင့္ ကိုးကားတင္ျပၾကသည္။

ပန္းဆယ္မ်ဳိးဆိုသည္မွာ ျမန္မာ့သုခုမ အႏုပညာရပ္မ်ားျဖစ္သည့္

(၁)ပန္းပု
(၂)ပန္းပြတ္
(၃) ပန္းတေမာ႔
(၄) ပန္းတဥ္း
(၅) ပန္းယြန္း
(၆) ပန္းပဲ
(၇) ပန္းခ်ီ
(၈) ပန္းတိမ္
(၉) ပန္းေတာ႔
(၁၀) ပန္းရံ

ဘုရားမတင္၊ နတ္မ၀င္၊ လူတြင္ ဆယ္ပြင့္ပန္း(သို႔)ဘုရားမတင္၊ နတ္မ၀င္၊ လူတြင္ ပန္းဆယ္မ်ဳိး ဟုလည္း ေခၚစမွတ္ျပဳသည္။

ရာေဇာဝါဒက်မ္းတြင္ ပဲ၊ ထိမ္၊ တဥ္း၊ ေတာ့၊ ရန္၊ ပု၊ ေမာ့၊ မွတ္ေလာ့ ပြတ္ခ်ီယြန္း ဟူ၍ ဖြဲ႔ဆိုထားသည္။

ပဲ = ပန္းပဲ(သံထည္ထုလုပ္ျခင္း အတတ္ပညာ)

ထိမ္ = ပန္းထိမ္(ေရႊေငြ စသည့္လက္ဝတ္တန္ဆာမွစ၍ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းအမ်ဳိးမ်ိးကို သြန္းထု ခတ္လုပ္သည့္ပညာ)

တဥ္း = ပန္းတဥ္း(ေၾကးထည္ ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိး သြန္းလုပ္သည့္ပညာ)

ေတာ့ = ပန္းေတာ့(အဂၤေတ၊ သရြတ္ျဖင့္ ႐ုပ္လံုး ႐ုပ္ႂကြ အမႊမ္းတင္တန္ဆာ ျပဳလုပ္ေသာပညာ)

ရန္ = ပန္းရန္(အုတ္၊ အဂၤေတတို႔ျဖင့္ အေဆာက္အဦ တည္လုပ္္သည့္ပညာ)

ပု = ပန္းပု(သစ္သား၊ ဆင္စြယ္၊ ဖေယာင္း စေသာဝတၱဳပစၥည္းမ်ားကို ႐ုပ္လံုး႐ုပ္ႂကြ ထြင္းထုသည့္ပညာ)

ေမာ့ = ပန္းတေမာ့(ေက်ာက္သားကို ထုဆစ္သည့္ပညာ)

ပြတ္ = ပန္းပြတ္(သစ္သား၊ ဆင္စြယ္ ပစၥည္းမ်ားကို လိုရာပံုစံအတိုင္း ေခ်ာမြတ္ေအာင္ ပြတ္ခံျပဳလုပ္သည့္ပညာ)

ခ်ီ = ပန္းခ်ီ(ေဆးေရး၊ ခဲေရး ႐ုပ္ပံု ေရးျခယ္သည့္ပညာ)

ယြန္း = ပန္းယြန္း(သ႐ိုးျဖင့္ ပန္းႏွင့္ ႐ုပ္ႂကြတင္၍ ျပဳလုပ္သည့္ပညာ။ ယြန္းထည္ပညာ၊ ပန္းထိုးယြန္း ဟုလည္းေခၚသည္။)

ပန္းဆယ္မ်ဳိးသည္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈအႏုပညာတြင္ အဓိကအက်ဳံး၀င္ေသာ ပညာရပ္မ်ားျဖစ္သည္။ ပန္းဆယ္မ်ဳိးမွာ အႏုပညာ၏ ေလးနက္သိမ္ေမြ႕ၿပီး ခက္ခဲနက္နဲေသာ သေဘာကို ေဆာင္သည္။

ေပၚေပါက္လာျခင္း

ပန္းဆယ္မ်ဳိး ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ အခ်ိန္ကာလကို အခ်ဳိ႕ပညာရွိမ်ား ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကသည္မွာ ပုဂံျပည္ က်န္စစ္မင္းႀကီး လက္ထက္တြင္ ျဖစ္မည္ဟု ဆိုပါသည္။ ျမန္မာရာဇ၀င္ႏွင့္ ေက်ာက္စာေဟာင္းမ်ားအရ ဆိုပါမူ အေနာ္ရထာမင္းေစာသာလွ်င္ ျမန္မာရာဇ၀င္တြင္ ဘုန္းအႀကီးဆံုးဘုရင္ျဖစ္၍ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္ကပင္ ပညာသည္မ်ား စံုလင္စြာ ရွိခဲ့သည္ဟုဆိုပါသည္။
တနည္းအားျဖင့္ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ေစတီပုထိုးမ်ားကိုသာ အမ်ားအျပားတည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ က်န္စစ္သားလက္ထက္ ေရာက္လာေသာအခါ၌လည္း ဂူ၊ ေက်ာင္း၊ တန္ေဆာင္း၊ ျပာသာဒ္ အေဆာက္အဦမ်ားကို ဆက္လက္ေဆာက္လုပ္၍ အႏုပညာလုပ္ငန္းမ်ားကို အားေပးခ်ီးေျမႇာက္လာခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ သထံုျပည္မွ မႏူဟာမင္းႏွင့္ အတူပါခဲ့ေသာ မြန္အႏုပညာသည္မ်ား၊ အိႏိၵယမွ လာေသာအႏုပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေရွးေဟာင္း ပ်ဴအဆက္အႏြယ္ အႏုပညာရွင္တို႔ စံုစံုလင္လင္ ထပ္ဆင့္ စုေပါင္း တီထြင္ခဲ့ၾကရာ ပန္းဆယ္မ်ဳိးဟု ေခၚေသာ အႏုပညာလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ထိုေခတ္ထိုအခ်ိိန္တြင္ အၿပိဳင္အဆိုင္ တိုးတက္ေပါက္ပြားလာခဲ့သည္ဟု ယူဆရပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့သုခုမ အႏုပညာလုပ္ငန္းရပ္မ်ားသည္ ပုဂံေခတ္မွ စတင္တိုးတက္လာသည္ဟု အၾကမ္းအားျဖင့္ မွန္းဆသင့္ပါေသာ္လည္း ျမန္မာလူမ်ဳိးဟု ထင္ထင္ရွားရွားေပၚေပါက္မလာမီ ပ်ဴေခတ္ကပင္ ပိသုကာ အတတ္၊ ပန္းပု၊ ပန္းပဲ၊ ပန္းေတာ့၊ ပန္းတေမာ့ စေသာ အတတ္ပညာမ်ား ထြန္းကားခဲ့ေၾကာင္းကို သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ေဟာင္းမွ တူးေဖၚရရွိခဲ့ေသာ ပ်ဴအ႐ိုးအိုးမ်ား၊ ေက်ာက္ခ်ပ္႐ုပ္ပြားေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ေက်ာက္အုတ္တို႔ျဖင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ေဘာေဘာႀကီးဘုရား၊ ေလးမ်က္ႏွာဘုရား၊ ဘုရားမာ စေသာ ပုထိုးႀကီးမ်ားႏွင့္ ေရႊေငြတို႔ျဖင့္ ထုလုပ္ခဲ့ေသာ ႐ုပ္ထု႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ား စသည့္ အႏုပညာရပ္မ်ားကို ေတြ႔ရွိရျခင္းျဖင့္ ပ်ဴေခတ္ကာလ အခ်ိန္ကပင္ ထိုအႏုပညာရပ္မ်ားရွိၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ သို႔ေသာ္ ပုဂံေခတ္သို႔ ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ပိုမိုတိုးတက္ ႀကီးပြားလာသည္ဟု ယူဆသင့္ပါသည္။
ပုဂံေခတ္တြင္ မြန္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ား ပူးေပါင္းမိၾကေသာေၾကာင့္ မြန္ႏွင့္ အိႏိၵယယဥ္ေက်းမႈမ်ား ေရာျပြမ္း စံုလင္လာသည္ဟု မွတ္ဖြယ္ရွိပါသည္။ အင္းဝေခတ္တြင္ အထူးတိုးတက္ခဲ့ေၾကာင္း လက္ဝဲသုႏၵရ ဦးျမတ္စံ၏ “သာဓိနပ်ဳိ႕”တြင္ ေတြ႕ရွိရပါသည္။