ျမန္မာေဆးပညာရွင္ ဦးေဆာင္ေသာ ေဖာ္ထုတ္ေတြ႔ရွိခ်က္ အသစ္

ဒီသတင္းေလးက Eleven Media Group မွာ ေဖၚျပထားတာပါ။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးေတြက ဦးေဆာင္ပါ၀င္ႏိုင္ေတာ့ ဂုဏ္ယူရတာေပါ့ဗ်ာ...။

ရွားပါးေရာဂါစု တစ္မ်ဳိးႏွင့္ ပန္ကရိယကင္ဆာ၊ ရင္သားကင္ဆာတို႔ ဆက္စပ္ေနေၾကာင္း သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္ အသစ္တစ္ခုကို ျမန္မာ ေဆးပညာရွင္တစ္ဦး ဦးေဆာင္ေသာ သုေတသနအဖြဲ႕မွ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး အဆိုပါေတြ႕ရွိခ်က္ကို ႏိုင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာမ်ား၌ ထိပ္တန္း သတင္းအေနျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အဆိုပါ သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္ အသစ္ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ကင္ဆာ ေရာဂါပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႕( American Society of Clinical Oncology) မွ ထုတ္ေ၀သည့္ ထိပ္တန္းေဆးသိပၸံဂ်ာနယ္ Journal of Clinical Onco- logy  ၌ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃ရက္ေန႔တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ျပီး ႐ိုက္တာသတင္းဌာနႏွင့္ Sky News ၊ Fox News ၊ Science Daily  အစရွိေသာ မီဒီယာမ်ား အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းမီဒီယာမ်ားတြင္လည္း ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ဆက္တိုက္ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။
သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္ အသစ္ေဖာ္ထုတ္မႈကို ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ မဲလ္ဘုန္းၿမိဳ႕ရွိ မဲလ္ဘုန္းတကၠသိုလ္ မွ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇသုေတသနပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ကို၀င္းႏွင့္ တြဲဖက္ ပါေမာကၡ Mark Jenkins တို႔ ဦးေဆာင္သည့္ Colon Cancer Family Registry အဖြဲ႕မွ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေတြ႕ရွိမႈမွာ ရွားပါးေရာဂါစု တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည့္ Lynch Syndrome ေ၀ဒနာရွင္မ်ားတြင္ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္(ေခၚ) ပန္ကရိယ(Pancreas) ကင္ဆာႏွင့္ ရင္သား ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းမွာ ပိုမိုျမင့္မားေၾကာင္းကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ Lynch Syndrome ေရာဂါစုသည္ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇစနစ္၏ အဓိကျဖစ္ေသာ DNA ကြဲလြဲမႈ ျပင္ဆင္ေပးႏိုင္သည့္ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇသဏၭာန္ေျပာင္းလဲမႈ( mismatch repair gene mutation) ရွိသူမ်ားထံ တြင္ ေတြ႕ရေလ့ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

Lynch Syndrome  ေရာဂါစုသည္ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ လူတစ္ေထာင္လွ်င္ တစ္ေယာက္ႏႈန္းခန္႔သာ ေတြ႕ရေသာေရာဂါျဖစ္ျပီး အက်ဳိးဆက္အားျဖင့္ ကင္ဆာေရာဂါမ်ား အသက္ငယ္ငယ္ အရြယ္တြင္ ျဖစ္ပြားတတ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။
“ဒီလို ေ၀ဒနာရွင္ေတြမွာ အူမႀကီး၊ သားအိမ္၊ မ်ဳိးဥအိမ္၊ ေက်ာက္ကပ္၊ အစာအိမ္နဲ႔ ဆီးအိမ္တို႔မွာ ကင္ဆာျဖစ္ပြားႏႈန္း အလြန္ျမင့္တာကို ယခင္က ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အခု သုေတသနျပဳခ်က္အရ ဒီကင္ဆာေတြအျပင္ ပန္ကရိယကင္ဆာနဲ႕ ရင္သားကင္ဆာေတြလည္း ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခမ်ားတာကို ပထမဆံုး အခိုင္အမာ သက္ေသျပႏိုင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္” ဟု သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္အသစ္တြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ေဒါက္တာေအာင္ကို၀င္းက ေျပာျပပါသည္။
ထို႔အျပင္ မိသားစု၀င္မ်ားအတြင္း အူမႀကီးကင္ဆာ အပါအ၀င္ ကင္ဆာေရာဂါမ်ား အသက္ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္တြင္ ျဖစ္ပြားမႈမ်ားျခင္း က Lynch Syndrome  ၏ လကၡဏာ တစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ေသခ်ာရန္ အတြက္မူ Confirmatory Test အေနျဖင့္ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရေလ့ရွိသည္ဟု ေဒါက္တာ ေအာင္ကို၀င္းက ဆက္လက္ေျပာျပ ပါသည္။
“မိသားစု၀င္ေတြမွာ ကင္ဆာ ေရာဂါအျဖစ္မ်ားၿပီဆိုရင္ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ ျပသဖို႔လိုၿပီး ကင္ဆာေရာ ဂါကာကြယ္ဖို႔ ႀကိဳတင္စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ mismatch repair gene mutation ရွိတဲ့ သူေတြ အေနနဲ႔ အူမႀကီးကင္ဆာကို ေစာေစာ စီးစီးသိႏိုင္ဖို႔ အူမႀကီးမွန္ေျပာင္းစစ္ ေဆးမႈ(ဃသူသညသ်ခသစပ)ကို ပံုမွန္ ျပဳလုပ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာေအာင္ကို၀င္းက ေျပာပါသည္။
သို႔ေသာ္ mismatch repair gene mutation ကို သယ္ေဆာင္မထားသူ မ်ားအတြက္မူ မ်ားစြာစိုးရိမ္ဖြယ္ရာ မရွိဘဲ ကင္ဆာျဖစ္ပြားႏိုင္ေျချမင့္မားမႈ မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“အခုေတြ႕ရွိခ်က္အရ Lynch Syndrome ေ၀ဒနာရွင္ေတြရဲ႕မိသားစု၀င္ ေဆြမ်ဳိးေတြအေနနဲ႔  mismatch repair gene mutation သယ္ေဆာင္ထားျခင္း မရွိဘူးဆိုရင္  အူမႀကီးကင္ဆာအပါအ၀င္ တျခားကင္ဆာမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ျမင့္မားမႈ မရွိေၾကာင္းကို သက္ေသျပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူတို႕ေတြအေနနဲ႔ အရမ္းစိုးရိမ္ေနဖို႔ မလိုပါဘူး။ အူမႀကီးမွန္ေျပာင္းစစ္ေဆးမႈ Colonoscopy ကို မလိုအပ္ဘဲ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ဒါကေတာ့ သတင္းေကာင္းပါပဲ” ဟု ေဒါက္တာေအာင္ကို၀င္းက ေျပာျပခဲ့ပါသည္။
ေဒါက္တာေအာင္ကို၀င္း ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ Colon Cancer Family Registry အဖြဲ႕မွ သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္အသစ္ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းကို ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ မဲလ္ဘုန္းျမိဳ႕ရွိ Monash တကၠသိုလ္၌ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး ပါရဂူဘြဲ႕သင္တန္း တက္ေရာက္ေနေသာ ေဒါက္တာစိုးထက္က ျမန္မာႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ဂုဏ္ယူမိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“ျမန္မာလူငယ္ ပညာရွင္တစ္ဦးရဲ႕ စြမ္းေဆာင္မႈကို ႏိုင္ငံတကာ ေဆးသိပၸံပညာနဲ႔ သုေတသနဂ်ာနယ္ ေတြ၊ ကမၻာ့စာနယ္ဇင္း မီဒီယာေတြမွာ အေလးေပးေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ သုေတသန ေဖာ္ထုတ္ေတြ႕ရွိခ်က္ျဖစ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဂုဏ္ယူပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျမန္မာလူငယ္ေတြ ကိုလည္း သုေတသန အေလ့အက်င့္ေတြ ပိုမိုရွင္သန္လာေစၿပီး အခုလို ႏိုင္ငံတကာမွာ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပလာတာကို မ်ားစြာျမင္ေတြ႕ၿပီး ဂုဏ္ယူလိုပါတယ္”ဟု  ေဒါက္တာစိုးထက္က ေျပာ ခဲ့သည္။
“ေဒါက္တာ ေအာင္ကို၀င္းက မဲလ္ဘုန္းတကၠသိုလ္မွာ ပါရဂူဘြဲ႕ အတြက္ ေဆးသုေတသနျပဳတဲ့သူ တစ္ဦးပါ။ သူတို႔ရဲ႕သုေတသနအဖြဲ႕ မွာ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္၊ ကေနဒါနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ေဆးပညာရွင္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ သူတို႔ အဖြဲ႕က mismatch repair  gene မွာ လာမယ့္ မ်ဳိးဆက္ေတြ အက်ဳိးဆက္ ခံရႏိုင္မယ့္ မ်ဳိး႐ိုးသဏၭာန္ေျပာင္းလဲမႈ (mutation) သယ္ေဆာင္သူ ေလးရာေက်ာ္နဲ႔ မသယ္ေဆာင္သူ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ကို စစ္တမ္းေကာက္ယူၿပီး သုေတသနျပဳခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္”ဟု ေဒါက္တာစိုးထက္က ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

Eleven မွ မူရင္းလင့္