အိုင္းစတုိင္းသီအိုရီ မႇန္ကန္ေနဆဲ

ႏ်ဴထရီႏို အက္တမ္တစ္ပိုင္း အမႈန္မ်ားကို အလင္းထက္ လ်င္ျမန္ေသာ အျမန္ႏႈန္းျဖင့္ ပို႔လႊတ္ႏိုင္ခဲ့သည္ဆိုေသာ ယမန္ႏႇစ္ကျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သုေတသန ေအာင္ျမင္သည္ဆုိျခင္းမႇာ မႇားယြင္း တြက္ခ်က္မိျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းသုေတသနကို ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ သိပၸံ ပညာရႇင္မ်ားက ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။

စၾက၀ဠာအတြင္း အက္တမ္တစ္ပိုင္း အမႈန္မ်ားသည္လည္းအျခား အရာရာတုိင္းကဲ့သို႔ပင္ အလင္းအျမန္ႏႈန္းထက္ ပိုျမန္ေအာင္ မသြားႏုိင္သည္မႇာ ေသခ်ာေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္ၿပီး ႐ူပေဗဒပညာရႇင္ႀကီး အဲလ္ဘတ္အိုင္းစတုိင္း၏ တြက္ခ်က္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့မႈမ်ား မႇန္ကန္ဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ရျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

ဥေရာပ ႏ်ဴကလီးယား သုေတသနစင္တာ (CERN) မႇ ပညာရႇင္မ်ားသည္ ႏ်ဴထရီႏိုအမႈန္မ်ားကို အလင္းထက္ျမန္ေအာင္ ပို႔လႊတ္ႏုိင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ႏႇစ္က ေၾကညာခဲ့သည္။ ေမာ္ဒန္႐ူပနယ္ပယ္တစ္ခုလံုးကို ကိုင္လႈပ္ခဲ့ကာ အုိင္းစတိုင္း၏ ၁၉၀၅ ခုႏႇစ္ အထူးႏိႈင္းရ သီအုိရီလာ သေဘာတရားျဖစ္ေသာ အလင္း၏ အလ်င္သည္ စၾက၀ဠာအတြင္း အျမန္ဆံုးျဖစ္သည္ဆိုေသာ အယူအဆ မႇားယြင္းေနၿပီေလာဟုပါ သံသယျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ႏ်ဴထရီႏိုအမႈန္မ်ားကို CERN ၏ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ၊ ဂ်နီဗာရႇိ ေျမေအာက္ဓာတ္ခြဲခန္းမႇ အီတလီရႇိ ဂရန္ဆက္ဆိုဓာတ္ခြဲခန္းသုိ႔ ပို႔လႊတ္ၿပီး အျမန္ႏႈန္း တုိင္းတာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ခရီးမိုင္ ၄၅၄ မိုင္ အကြာအေ၀းကို ျဖတ္သန္းရန္ ႏ်ဴထရီႏိုမ်ားမႇာ ၀ ဒသမ ၀၀၂၄ စကၠန္႔ ၾကာျမင့္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ထက္ ၀ ဒသမ ၀၀၀၀၀၀၀၆ စကၠန္႔ပိုေစာၿပီး ေရာက္ရႇိခဲ့ေၾကာင္း အေစာပိုင္း တုိင္းတာမႈမ်ားအရ ေတြ႔ရႇိခဲ့ရကာ အလင္းထက္ ျမန္ဆန္စြာပို့ ႏုိင္ၿပီဟု ေၾကညာခဲ့ၾကသည္။

ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းက်ဳိဒို၌ ျပဳလုပ္ေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ႏ်ဴထရီ ႏုိ႐ူပေဗဒႏႇင့္ အာကာသ႐ူပေဗဒဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံစံုကြန္ဖရင့္တြင္မူ ယင္းသုေတသနေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ CERN မႇ OPERA အဖြဲ႔က ေတြ႔ရႇိခဲ့မႈမႇာ မႇားယြင္းတြက္ခ်က္ခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းသုေတသနႏႇင့္ပံုစံတူ သုေတသနကိုလည္း ဂရန္းဆက္ဆို ဓာတ္ခြဲခန္းမႇ ႐ူပေဗဒ ႏိုဗယ္ဆုရႇင္ကာလိုး႐ူဗီယာဦးေဆာင္သည့္ ICARUS အဖြဲ႔က ထပ္မံလုပ္ ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ႏ်ဴထရီႏိုမ်ားသည္လည္း စၾက၀ဠာ၏ အျမန္ႏႈန္း ကန္႔သတ္ခ်က္အတြင္းသာရႇိၾကၿပီး အလင္းထက္ ပိုျမန္စြာ မသြားႏုိင္ေၾကာင္း အတည္ျပဳေပးခဲ့ၾကသည္။

Ref: Eleven