"သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားကို စမတ္ဖုန္း နည္းပညာနဲ႔ ဘယ္လိုေက်ာ္လႊားမလဲ"
၁။ အေရးႀကီးေသာ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကို အလြတ္မွတ္ထားပါ။ (သို႔) စာရြက္ေပၚတြင္ မွတ္ထားပါ။
မိမိ မိသားစုဝင္မ်ား၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ား၊ အေဝးေရာက္ မိတ္ေဆြမ်ား၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားစေသာ အေရးႀကီးခ်ိန္တြင္ ဆက္သြယ္အကူအညီ ေတာင္းႏုိင္မည့္ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကို အလြတ္မွတ္သားထားပါ။ သို႔မဟုတ္ စာရြက္တစ္ခုေပၚတြင္ ခ်ေရးကာ မွတ္သားထားၿပီး ပိုက္ဆံအိတ္ကဲ့သို႔ေသာ အလြယ္တကူ ရယူႏုိုင္သည့္ ေနရာတြင္ ေသေသခ်ာခ်ာ သိမ္းဆည္းထားပါ။ သဘာဝအႏၲရာယ္မ်ား က်ေရာက္ၿပီးခ်ိန္တြင္ ထုိသုိ႔ေသာ အေျခအေနမ်ဳိးတြင္ပင္ မိတ္ေဆြမ်ားကို အလြယ္တကူ ဆက္သြယ္ႏုိင္ေပမည္။
၂။ အေရးေပၚ ဆက္သြယ္ႏုိင္ မည့္သူမ်ား၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကို သီးသန္႔စာရင္း ျပဳစုထားပါ။
အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ဳိးတြင္ ဆက္သြယ္အကူအညီ ေတာင္းခံႏုိင္မည့္ မိတ္ေဆြမ်ား၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကို မိိမိဖုန္း၏ contact ထဲတြင္ သီးသန္႔ group တစ္ခုဖြဲ႕ထားပါ။ အနီးအနားမွ မိတ္ေဆြမ်ားသာမက နယ္ေဝးမွ မိတ္ေဆြမ်ား၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းထားပါ။ ထုိ႔ျပင္ လူနာတင္ယာဥ္၊ မီးသတ္၊ ရဲစခန္းတို႔၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းထားပါ။ ဤသို႔မွတ္ သားထားျခင္းျဖင့္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ၿပီးခ်ိန္တြင္ ၎တုိ႔ကို အလြယ္တကူ ေခၚဆိုႏိုင္ၿပီး အကူအညီမ်ား ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေတာင္းခံႏုိင္သည္။
၃။ ဖုန္းအားသြင္းႏုိင္ရန္ စီစဥ္ထားပါ။
သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရစဥ္တြင္ မိမိဖုန္းဘက္ထရီတြင္ အားအလံုအေလာက္ ရွိဖို႔လိုပါမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ Power Bank, Solar Charger, Car Charger စသည္တို႔ကို ေဆာင္ထားသင့္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ အေရးေပၚ အေျခအေနတြင္ ဘက္ထရီအားကို ေခၽြတာရပါမည္။ ဂိမ္းေဆာ့ျခင္း၊ ဗီဒီယိုၾကည့္ျခင္း စသည္တို႔ကို မျပဳလုပ္ပါႏွင့္။ Wifi, Bluetooth တို႔ကို ပိတ္ထားျခင္း၊ ဖန္သားျပင္ ေတာက္ပမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ထားျခင္း၊ Background apps မ်ားကို ပိတ္ထားျခင္းစေသာ နည္းလမ္းမ်ားသည္ ဘက္ထရီေခၽြတာရာ၌ အလြန္ကို အက်ဳိးရွိေပမည္။
၄။ အေရးႀကီးေသာ အေထာက္အထား ကတ္ျပားမ်ားကို ဖုန္းကင္မရာျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ထားပါ။
အမ်ဳိးသား မွတ္ပံုတင္ ေက်ာင္းသားကတ္၊ အာမခံကတ္စေသာ အေရးႀကီးသည္ ကတ္ျပားမ်ားသည္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားႏုိင္ပါသည္။ ထိုကတ္မ်ားကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ထားပါက ကတ္ျပန္ေလွ်ာက္ရာတြင္ အလြန္အေထာက္အကူ ျပဳမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ား မက်ေရာက္လာမီ အေရးႀကီးေသာ စာရြက္စာတမ္း၊ ကတ္ျပားမ်ားကို ဖုန္းျဖင့္ေသခ်ာစြာ ဓာတ္ပံု႐ုိက္ထားပါ။ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ Dropbox, Google Drive တို႔ကဲ့သုိ႔ေသာ Cloud Storage မ်ားတြင္ သိမ္းထားပါ။
၅။ Offline ေျမပံုတစ္ခုကို ေဆာင္ထားပါ။
သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရာတြင္ ေျမပံုသည္လည္း လိုအပ္ေသာ ပစၥည္းတစ္ခ ုျဖစ္ေပသည္။ မိမိေမြးရာဇာတိတြင္ ေရာက္ရွိေနပါက ျပႆနာ သိပ္မရွိေသာ္လည္း အျခားၿမိဳ႕ရြာမ်ားတြင္ ေရာက္ရွိေနပါက ေျမပံုသည္ အလြန္လိုအပ္ပါသည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ ေရွးကကဲ့သို႔ စာရြက္ေပၚတြင္ ဆြဲထားေသာ ေျမပံုမလိုအပ္ေတာ့ပါ။ မိမိဖုန္းႏွင့္ ေျမပံုၾကည့္ႏုိင္ေပၿပီ။ All-in-one Offline Maps (Play.google.com/store/apps/details?id= net.psyberia.offlinemaps) ကဲ့သို႔ေသာ app မ်ားကို install လုပ္ထားျခင္းအားျဖင့္ ေျမပံုမ်ားကို အသံုးလိုသည့္ အခါတြင္ အင္တာနက္ ဖြင့္စရာမလိုဘဲ အသံုးျပဳႏုိင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။
၆။ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ႀကံဳေတြ႕ေနရခ်ိန္တြင္ စာတို (SMS) ျဖင့္သာ ဆက္သြယ္ပါ။
သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ခ်ိန္ႏွင့္ က်ေရာက္ၿပီးခ်ိန္တြင္ လူအမ်ားအျပားသည္ ဖုန္းေခၚဆိုမႈမ်ားကို အေျမာက္အျမား ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾကသည္။ ထုိအခါ မုိဘုိင္းကြန္ရက္တြင္ ႐ႈပ္ေထြးကာ ဆာဗာ down သြားတတ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ားတြင္ စာတိုေပးပို႔မႈသာ ျပဳလုပ္ပါ။ မျဖစ္မေန ဖုန္းေခၚရမည္ ဆိုလွ်င္လည္း တိုတိုႏွင့္ လိုရင္းကိုသာေျပာပါ။ မိုဘိုင္းကြန္ရက္ကို ပိုမိုဝန္ပိေစေသာ အြန္လုိင္းဂိမ္း ကစားျခင္း၊ ဗီဒီယိုမ်ား ေဒါင္းလုပ္ဆြဲျခင္း၊ Video Call ေခၚဆိုျခင္း မ်ားကိုလည္း ေရွာင္ရွားရပါမည္။
၇။ ဖုန္းမွတစ္ဆင့္ FM ေရဒီယိုသတင္းမ်ားကို နားေထာင္ပါ။
FM ေရဒီယုိလိႈင္းမ်ားကို စမတ္ဖုန္း အေတာ္မ်ားမ်ား ဖမ္းယူႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ နားၾကပ္ (earphone) ေတာ့ ရွိရပါမည္။ FM ေရဒီယိုလိႈင္းမ်ားမွ သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သတင္းမ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ သိရွိႏုိင္ပါသည္။
၈။ အြန္လုိင္းလူမႈ ကြန္ရက္မ်ားကို အသံုးခ်ပါ။
Facebook, Twitter စေသာ လူမႈကြန္ရက္မ်ားသည္လည္း သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားကို ရင္ဆုိင္ရာတြင္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ အေထာက္အကူ ျပဳပါသည္။ မိုးေလဝသ သတင္းမ်ားကို ပံုမွန္တင္ဆက္ေပးေနေသာ Page မ်ား၊ Group မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ထားျခင္းျဖင့္ မုန္တုိင္းသတင္း၊ ေျမငလ်င္သတင္း၊ ေရႀကီးသည့္ သတင္းမ်ားကို အခ်ိန္မီ ရရွိႏုိင္ပါသည္။ သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ၿပီးခ်ိန္တြင္လည္း ကၽြန္ေတာ္ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူးစေသာ စာသားအနည္းငယ္ပါသည့္ Post ကို တင္လိုက္႐ံုျဖင့္ မိမိမိတ္ေဆြမ်ားကို မိမိေဘးကင္းေၾကာင္း လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ အသိေပးႏုိင္ပါသည္။
၉။ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရယူႏုိင္မည့္ Website မ်ားတြင္ သတင္းရယူပါ။
ေအာက္ပါ website မ်ား၊ Facebook Page မ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္ကာ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ဆုိင္ရာ သတိေပးခ်က္မ်ား၊ သတင္းမ်ားကို ရရွိႏုိင္ပါသည္။
(၁) ျမန္မာ့မိုးေလသဝႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာန
ဤ website သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာန၏ တရားဝင္ website ျဖစ္သည္။ ဌာနမွထုတ္လႊင့္ေသာ မိုးေလဝသ သတင္းမ်ားကို ဖတ္႐ႈႏုိင္သည္။ Website တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ေျမပံုမွၿမိဳ႕မ်ားကိုေထာက္၍ ထိုၿမိဳ႕ႏွင့္ အနီးတစ္ဝုိက္အတြက္ လက္ရွိမိုးေလဝသ အေျခအေနကို သိရွိႏုိင္သည္။ ထုိ႔ျပင္ မုန္တိုင္းသတင္း၊ ေျမငလ်င္သတင္း၊ ဆူနာမီသတင္း၊ ေရႀကီးသည့္ သတင္းမ်ားကိုလည္း အလြယ္တကူ ဖတ္႐ႈႏုိင္သည္။ website သို႔ မသြားလိုပါကလည္း ဌာန၏ တရားဝင္ Facebook Page ျဖစ္ေသာ https://www.facebook.com/dmhmoezalanaypyitaw တြင္ သတင္းမ်ား ဝင္ေရာက္ဖတ္႐ႈ ႏုိင္သည္။
(၂) Disaster Alert Network -ubAlert
ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာမွ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ဆုိင္ရာ သတင္းမ်ားကို ရရွိႏုိင္ေသာ website ျဖစ္သည္။ မိမိ email ကို register လုပ္ထားပါက သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ဆုိင္ရာ သတိေပးခ်က္မ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ ပို႔ေပးသည္။ မိမိသတိေပး ခ်က္ရယူလိုေသာ ႏုိင္ငံႏွင့္သတိေပးခ်က္ အဆင့္ကုိ သတ္မွတ္ေပးထားႏုိင္သည္။
(၃) U Tun Lwin Facebook Page
မိုးေလဝသပညာရွင္ ေဒါက္တာဦးထြန္းလြင္ (MCCW) ၏ တရားဝင္ Facebook Page ျဖစ္သည္။ မိုးေလဝသ သတင္းမ်ား၊ မုန္တုိင္းသတင္းမ်ား၊ အသိပညာေပး ေဆာင္းပါးမ်ား သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ဆုိင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဖတ္႐ႈႏုိင္သည္။
(၄) Myanmar Disaster Information Facebook Page
လတ္တေလာ ေတြ႕ႀကံဳေနရေသာ ေရေဘးသတင္းမ်ားကို ျဖန္႔ေဝေပးေနေသာ Facebook Page တစ္ခုျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း Facebook သံုးစြဲသူမ်ား၏ ေကာင္းႏုိးရာရာ Post မ်ားကိုလည္း Share ေပးထားေသာေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ စံုစံုလင္လင္ ရရွိႏုိင္မည့္ Facebook Page တစ္ခု ျဖစ္သည္။
၁၀။ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ကို ရင္ဆုိင္ရာတြင္ အသံုးဝင္မည့္ Android app မ်ားကို အသံုးျပဳပါ။
ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Android App မ်ားသည္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ားကို ရင္ဆုိင္ရာ၌ အသံုးဝင္မည့္ app မ်ား ျဖစ္သည္။
(၁) Myanmar Alerts
Mobile Reader မွ ျပဳလုပ္ထားေသာ app ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ဆုိင္ရာ သတင္းမ်ားကို စုစည္းတင္ဆက္ေပးသည့္ app ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ သတိေပးခ်က္မ်ားကိုလည္း notification bar တြင္ ေဖာ္ျပေပးသည္။
(၂) Moezala
Arkar Aung မွ ျပဳလုပ္ထားေသာ app ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနမွ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို စုစည္းတင္ဆက္ ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ မိုးေလဝသ အေျခအေန၊ ခန္႔မွန္းခ်က္၊ မိုးေရခ်ိန္၊ ျမစ္ေရအေျခအေနဟူ၍ ေခါင္းစဥ္မ်ား ခြဲထားေပးေသာေၾကာင့္ အလြယ္တကူ သတင္းရယူႏုိင္သည္။
(၃) Natural Disaster Monitor
တစ္ကမ႓ာလံုး သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ဆုိင္ရာ သတင္းမ်ားကို စုစည္းတင္ဆက္ ေပးထားသည္။ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို Global Disaster Alert and Coordination System (www.gdacs.org) မွ ရယူထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေျမပံုပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ကမ႓ာ့ေဒသ အသီးသီးတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ားကို အလြယ္တကူ သိရွိႏုိင္သည္။
(၄) Emergency Button (SOS)
မိမိအႏၲရာယ္ တစ္ခုခုေတြ႕ ႀကံဳရခ်ိန္တြင္ "Help" Button ကို ႏွိပ္လိုက္ျခင္းျဖင့္ မိမိလက္ရွိ ေရာက္ေနေသာ ေနရာႏွင့္ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ထားေသာ message (ဥပမာ-ကူညီပါဦး) ကို မိမိသတ္မွတ္ေပးထားေသာ contact မ်ားသို႔ sms အလိုအေလ်ာက္ ပို႔ေပးမည့္ app ျဖစ္သည္။ မိမိေရာက္ရွိသည့္ ေနရာကိုသိရန္ GPS ဖြင့္ထားရမည္ ျဖစ္သည္။ Home Screen တြင္ Help Button ကို Widget အေနႏွင့္ ထားထားႏုိင္ေသာေၾကာင့္ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ားတြင္ အသံုးဝင္မည့္ app ျဖစ္သည္။
(၅) In Case of Emergency -ICE Lite
မိမိ၏ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖစ္သည့္ အေလးခ်ိန္၊ အရပ္အျမင့္၊ ေသြးအမ်ဳိးအစား၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိမရွိ စသည္တို႔ကို မွတ္တမ္းတင္ထားႏုိင္ေသာ app ျဖစ္သည္။ မိမိသတိေမ့ေနခ်ိန္တြင္ ကယ္ဆယ္ေရး သမားမ်ားလာေရာက္ ကယ္ဆယ္သည့္အခါ မိမိ၏ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို အလြယ္တကူ သိရွိေစႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ App ကို password ရထားေသာ lock screen မွတစ္ဆင့္ပင္ ဖြင့္ႏုိင္သည္။
(၆) Tiny Flashlight + LED
သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္မီးျပတ္ကာ ေမွာင္မည္းေနခ်ိန္တြင္ ဖုန္းတြင္ပါဝင္ေသာ ကင္မရာမီး (သို႔) ဖန္သားျပင္အလင္းေရာင္ကို ဓာတ္မီးကဲ့သို႔ အသံုးျပဳ၍ ရေစမည့္ app ျဖစ္သည္။ Morse code, police light ကဲ့သို႔ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားလည္း ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ အေမွာင္ထဲတြင္ တစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေယာက္ အခ်က္ျပရာတြင္လည္း အသံုးျပဳႏုိင္သည္။
(၇) Myanmar First Aid
Arthurmyanmarapk creation မွ ျပဳလုပ္ထားေသာ app ျဖစ္သည္။ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားေသာ ေရွးဦးသူနာျပဳနည္းမ်ား ပါဝင္သည္။ ေဒါက္တာတင့္ေဆြ၏ blog မွ First Aid guideline မ်ားကို အသံုးျပဳ၍ အခ်ဳိ႕ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲ၍ ကုိးကားပံုမ်ား၊ ဗီဒီယိုမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ ထုိ႔ျပင္ အေရးေပၚ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝွမ္းရွိ လူမႈကူညီေရး အသင္းမ်ား၏ လိပ္စာႏွင့္ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းထားေသာေၾကာင့္ အလြန္အသံုးဝင္ေသာ App ျဖစ္သည္။ အထက္ပါ အႀကံျပဳခ်က္အတုိင္း လုပ္ေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားအားလံုး သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ားကို အႏၲရာယ္ကင္းစြာ ေက်ာ္ျဖတ္ႏုိင္ပါေစေၾကာင္း ဆုမြန္ေကာင္း ေတာင္းလိုက္ပါသည္။
Internet Journal
No comments:
Post a Comment